- امروزه پزشکان دریافته اند اگر نوزاد نارسی که شیرمادر می خورد نیاز به شیرکمکی داشته باشد ، شیردوشیده شده خود مادر و در غیر این صورت ، از شیرمادر دیگر به جای فرمولا استفاده کنند . این عملکرد ، این پیام را می رساند که شیرمادر یا شیرانسان به لحاظ ارزش تغذیه ای ایده آل و پر ارزش است .
- نوزادان پره ترم به دلیل کوتاه بودن دوره های هشیاری و بیداری ، کامل نبودن مهارت های حرکتی عضلات دهان و ضعف فشار مکش داخل دهانی ، عدم تکامل سیکل ” مکش ، بلع ، تنفس ” ، توان درست مکیدن و دریافت شیر از پستان را ندارند . گرچه استفاده از محافظ سیلیکونی فوق العاده نازک نوک پستان ( نیپل شیلد ) ممکن است به دریافت مؤثرتر شیرکمک کند ولی اغلبشان علاوه بر تغذیه مستقیم از پستان نیاز به استفاده از شیردوشیده شده مادر خود به عنوان شیرکمکی دارند .
- اگر نوزادان Late – Preterm ( متولد شده در هفته های 36-34 داخل رحمی ) نتوانند هر بار به مدت 15 دقیقه و به دفعات 8 تا 10 بار در 24 ساعت به طور مؤثر شیر بخورند باید مادر اقدام به دوشیدن شیر با شیردوش بیمارستانی کند تا از تحریک منظم و مؤثر پستان و تخلیه پستان اطمینان حاصل شود . این نوزادان هم مشابه سایر نوزادان ، در معرض خطر تغذیه ناکافی از پستان قرار دارند . هدف اصلی در طی دو هفته اول زندگی که دوره بسیار بحرانی است باید آن باشد که مادر شیرکافی تولید کرده و نوزاد به طور کافی و ترجیحا” به طور انحصاری با شیرمادر تغذیه شود .
- تغذیه سه جزئی ( triple feeding ) یعنی اول 5 تا 10 دقیقه مکیدن از هر پستان ، سپس دادن شیر دوشیده شده مادر بنا به میل و دلخواه نوزاد ، سپس دوشیدن شیر باقیمانده ، تا پستان به طور کامل تخلیه شود . این کار باید تا زمانی که نوزاد نارس رسیده تر شود و بتواند هر بار مقدار بیشتری شیر به طور مستقیم از پستان برداشت نماید ، ادامه داشته باشد . هنگامی که شیرخوار با تغذیه انحصاری با شیرمادر ، به طور مستمر وزن مناسب را کسب نماید ، مادر می تواند دوشیدن شیر را قطع نماید .
- شروع تولید فراوان شیر ( لاکتوژنزیس 2 یا فعالیت ترشحی ) معمولا” بین روز دوم و سوم بعد از زایمان صورت می گیرد که یک مرحله حیاتی و حساس در شیرسازی است که طی آن با افزایش چشمگیر حجم شیر ، غلظت اجزای شیر نیز سریعا” تغییر می کند . احساس مادر از به شیرآمدن ، با بزرگ شدن پستان ، پر شدن و سفت شدن آن و نشت کلستروم / شیر همراه است . حجم شیر مصرفی نوزاد رسیده به سرعت بین ساعت 96-36 پس از زایمان افزایش می یابد و در یک ماهگی در حد 800-750 سی سی در 24 ساعت ثابت می ماند .
- والدین ، اطرافیان و حتی مراقبین کودکان ، بسیاری از نشانه ها و رفتارهای شیرخوار را به غلط به شیرمادر نسبت می دهند . مثلا” استفراغ شیرخوار ، مکرر شیرخوردن او، نفخ شکم، بدخلقی و گریه و بی قراری های غیر قابل توجیه او را از شیرمادر می دانند . اغلب مادران با مشاهده بدخلقی شیرخوار ، غذای کمکی یا شیرمصنوعی را برای او شروع می کنند تا با این کار او را آرام و مدت خواب شیرخوار را طولانی تر کنند و یا ممکن است رژیم غذایی خود را محدود کنند . گریه شیرخوار یکی از دلایل مراجعه به مطب پزشکان است که متاسفانه با برچسب تشخیصی کولیک یا ریفلاکس ، دارو هم تجویز می شود .
- تشویق مادران به این که طی هفته های اول بعد از زایمان لیستی از دفعات شیرخوردن نوزاد و دفع او را یادداشت کنند تا پزشک بتواند ارزیابی درستی از نحوه تغذیه نوزاد داشته باشد ، ارزشمند است . مطالعه نشان داده که تکمیل چنین فرمی در سه هفته اول زایمان با شیردهی کامل مادر تا شش ماهگی همراه بوده است .